Wielokrotnie za
nadmiar masy ciała obarczamy winą nasz metabolizm, na który rzekomo nie mamy
wpływu, jednakże warto zapamiętać, że „spowolniony
metabolizm” jest efektem naszego stylu życia. Dlatego nie bądź bezczynna/-y!
Dowiedz się jak
przyśpieszyć metabolizm, tak aby cieszyć się zdrowiem i zgrabną sylwetką.
Czym jest i co wpływa na metabolizm?
Metabolizm określa się jako zbiór procesów biochemicznych zachodzących
w organizmie z udziałem energii. W zależności od tego w jakim jesteś wieku i jaką
masz płeć, Twoja przemiana materii jest inna. Określa się, iż mężczyźni
w porównaniu z kobietami mają o 7% wyższą podstawową przemianę materii – czyli
taką energię, która jest niezbędna dla organizmu, aby zachować wszystkie podstawowe
funkcje życiowe. Wynika to głównie z budowy fizjologicznej. Wiek też ma tutaj
znaczenie. Najwyższy poziom metabolizmu mają osoby młode, które rozwijają się,
a ich potrzeby energetyczne są wysokie, jednakże już po 21 r.ż. co 10 lat nasza
PPM (podstawowa przemiana materii) spowalnia o 2%. Ponadto, metabolizm ulega
zmianie w wyjątkowych stanach fizjologicznych wymagających zwiększonej podaży
energii takich jak np. ciąża, choroba, gorączka, ekspozycja na działanie
niskiej temperatury.
Na nasz całkowity metabolizm prócz podstawowej przemiany materii składa
się również ponadpodstawowa przemiana materii, czyli każda Twoja codzienna
aktywność, praca. To jaki jest Twój styl życia determinuję poziom przemian
metabolicznych organizmu. Największy wpływ na jego poziom, mają czynniki na
które mamy wpływ, takie jak:- Aktywność fizyczna
- Odżywianie
W jaki sposób aktywność fizyczna wpływa na
Twoją przemianę materii?
Niedostateczna aktywność fizyczna i nadmierne spożycie kalorii to główne
przyczyny nadwagi i otyłości, również przy względnie utrzymanej dotychczasowej
podaży energii przy zmniejszonej aktywności fizycznej, organizm zwiększa proces
magazynowania tkanki tłuszczowej. Dzieje się tak ze względu na duży wpływ
aktywności fizycznej w kształtowaniu procesów energetycznych organizmu.
Całkowita przemiana materii to iloczyn podstawowej przemiany materii i
współczynnika aktywności fizycznej. Przedstawia się to następująco:
- dla osób o małej aktywności fizycznej CPM = PPM*1,4
- dla osób o średniej aktywności fizycznej CPM = PPM*1,7
- dla osób o dużej aktywności fizycznej CPM = PPM*2,0
Zauważyć można, że u osób aktywnych fizycznie, zapotrzebowanie
energetyczne jest większe w stosunku do osób o małej aktywności fizycznej. U
osób tych przemiany energetyczne zachodzą znacznie szybciej. Osoby o niskiej
aktywności fizycznej, mające siedzący charakter pracy, aż w 23% są bardziej
narażone na wystąpienie otyłości. Ich zapotrzebowanie kaloryczne jest mniejsze,
przez co mniej spalają i trudniej jest im utrzymać należną masę ciała.
Aktywność fizyczna nie tylko zwiększa wydatki energetyczne i przyśpiesza
odchudzanie, lecz działa profilaktycznie na szereg chorób cywilizacyjnych.
W jaki sposób odżywianie wpływa na Twoją
przemianę materii?
Odpowiednie odżywianie zgodne z własnymi
potrzebami organizmu jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Odżywiając
się racjonalnie i regularnie uprawiając sport nie narażasz swojego organizmu
ani na głodówki, ani na gromadzenie nadmiaru energii w postaci tłuszczu.
Na całkowitą przemianę materii składa się
również działanie pokarmu, w skrócie organizm potrzebuje energii, aby
przetworzyć dostarczany pokarm określa się ten proces mianem: Swoiste
dynamiczne działanie pokarmu. Węglowodany podnoszą podstawową przemianę materii o 6%, tłuszcze o
14% a białka o 20-25%. Podniesienie przemiany materii trawa kilkadziesiąt minut.
Najlepiej przyśpieszają metabolizm białka, jednakże nie zaleca się diety bogato
białkowej ze względu na negatywne oddziaływanie na zdrowie.
Wielokrotne sami
jesteśmy przyczyną naszych problemów z utrzymaniem masy ciała podejmując diety
niskokaloryczne następnie wracając później do starych nawyków żywieniowych. Na
początku diety potrafimy szybko schudnąć, więc uznajemy tą metodę za efektywną,
ale w rzeczywistości utrata kilogramów wynika głównie z utraty wody oraz masy
mięśniowej. Tkanka tłuszczowa jest dobrym magazynem energetycznym organizmu,
dlatego też przy znacznym ograniczeniu kalorii, stara się utrzymać ów
zmagazynowany tłuszcz. W późniejszym czasie zaczynamy chudnąć wolniej oraz co,
gorsze doskwierają nam napady wilczego głodu.
Dobrze znany efekt jo-jo spowodowany jest znacznym obciążeniem
organizmu, który musiał na rzecz niskiej podaży energii obniżyć swoje
zapotrzebowanie, a więc metabolizm. Następnie powracając do „normalnego”
jedzenia dostarczamy więcej kalorii niż wskazuje obniżone zapotrzebowanie. Ten
stan awaryjny organizmu, powoduje właśnie przybieranie na wadze po zakończeniu
diety restrykcyjnej.
Co możemy zrobić, aby nie obciążać organizmu?
Kluczem do sukcesu w uzyskaniu należnej, wymarzonej masy ciała jest
odżywianie zgodnie z zapotrzebowaniem energetycznym, regularne spożywanie
pokarmów pod względem ilościowym i jakościowym oraz szeroko pojęta aktywność
fizyczna. Pamiętaj, kluczem jest zdrowy rozsądek i uważna obserwacja potrzeb
organizmu.
